Kính thưa quý vị đại biểu,

Kính thưa các vị đại biểu HĐND tỉnh,

Kinh thưa cử tri và Nhân dân tỉnh nhà

Tại Phiên thảo luận sáng nay, có 8 đại biểu đại diện cho các Tổ đại biểu phát biểu trực tiếp tại Hội trường; một số đại biểu gửi ý kiến bằng văn bản. Các đại biểu đã phản ánh kịp thời các vấn đề cử tri quan tâm và những vấn đề thực tiễn đặt ra, đồng thời bày tỏ sự đồng thuận cao với các nhận định, đánh giá của Ủy ban nhân dân tỉnh: 6 tháng đầu năm 2025, trong bối cảnh tình hình thế giới, trong nước còn nhiều khó khăn, thách thức; là năm cuối của kỳ kế hoạch, gắn với việc triển khai đồng loạt nhiều chủ trương, chính sách quan trọng, có ý nghĩa lịch sử, khối lượng công việc đặt ra rất lớn, yêu cầu rất cao đối với toàn hệ thống chính trị và các cấp, các ngành. Tuy vậy, với sự chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền và sự đồng thuận của doanh nghiệp, Nhân dân, kinh tế - xã hội tỉnh nhà tiếp tục phát triển, an ninh trật tự được giữ vững.

Phó chủ tịch HĐND tỉnh Trần Văn Kỳ tiếp thu, giải trình của Chủ tọa Kỳ họp về ý kiến thảo luận của đại biểu HĐND tỉnh tại Hội trường

Bên cạnh đó, đại biểu cũng tập trung phân tích, đánh giá những hạn chế như: Tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, nhưng cơ cấu tăng trưởng chưa bền vững, chủ yếu phụ thuộc vào đầu tư xây dựng và các dự án quy mô lớn; đầu tư công đạt kết quả tích cực, nhưng vốn chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt vốn sự nghiệp, giải ngân còn thấp; giải phóng mặt bằng một số dự án còn nhiều vướng mắc; công tác quy hoạch - xây dựng thiếu đồng bộ; hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp gặp khó kh ăn, tỷ lệ doanh nghiệp ngừng hoạt động và giải thể tăng; việc tích tụ, tập trung ruộng đất còn chậm, sản xuất manh mún, khó hấp dẫn đầu tư công nghệ cao; Chương trình OCOP có thêm một số sản phẩm xếp hạng nhưng doanh số còn thấp; tình trạng thừa - thiếu giáo viên cục bộ chưa được khắc phục hiệu quả; cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, chuyển đổi số thiếu tính hệ thống; tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng thiếu sự quản lý chặt chẽ của các cơ quan chức năng; lừa đảo qua mạng, vi phạm pháp luật ở lứa tuổi vị thành niên, vi phạm quy định về an toàn giao thông và tai nạn giao thông tiếp tục diễn biến phức tạp, gây nhiều băn khoăn, lo lắng trong cử tri và Nhân dân.

I. Về tình hình kinh tế - xã hội, đại biểu tiếp tục kiến nghị tỉnh quan tâm một số nội dung sau:

- Tập trung đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm, dự án đầu tư công. Ưu tiên bố trí vốn đầu tư công vào các hạng mục đã được quy hoạch trước khi sáp nhập; các tuyến giao thông đấu nối với cao tốc, kết nối vùng miền trên địa bàn.

Đại biểu tham dự kỳ họp

- Sớm triển khai việc lập, điều chỉnh, hoàn thiện hệ thống các quy hoạch phù hợp với quy hoạch tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050 đã được phê duyệt để tập trung cho công tác thu hút đầu tư; hoàn thành đề án, quy hoạch mở rộng Khu kinh tế Vũng Áng, thành lập các Khu công nghiệp Bắc Hồng Lĩnh, Khu công nghiệp Tây thành phố Hà Tĩnh, Khu công nghiệp Hạ Vàng Can Lộc, Khu công nghiệp Kỳ Trinh - Kỳ Thịnh…;

- Tiếp tục hỗ trợ thủ tục đầu tư các dự án lớn [1] ; ưu tiên nguồn lực để xây dựng quỹ đất tái định cư, triển khai giải phóng mặt bằng theo các đề án đã được thông qua tại các Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh [2] .

- Tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, nhất là hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số toàn diện; thực hiện có hiệu quả phong trào “Bình dân học vụ số”.

- Xem xét hỗ trợ nguồn thu từ cấp quyền sử dụng đất 06 tháng cuối năm 2025 cho các xã, phường thanh toán trả nợ xây dựng cơ bản và tiếp tục đầu tư các công trình đang triển khai dở dang, đầu tư kết cấu hạ tầng.

- Hằng năm, quan tâm bố trí ngân sách cho các xã, phường để quy hoạch và xây dựng các công trình chiến đấu phòng thủ cấp xã, bảo đảm cho công tác quân sự quốc phòng của địa phương.

- Sớm ban hành quyết định phân cấp thẩm định thiết kế các dự án đầu tư công cho cấp xã, phương để thuận lợi cho các địa phương thực hiện.

- Nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách giai đoạn 2026-2030 theo Chương trình hành động số 46-CTr/TU ngày 03/7/2025 của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

- Đánh giá lại hiệu quả của cây có múi và tính ổn định của bộ giống lúa để có giải pháp phát triển. Chú trọng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, đảm bảo an ninh lương thực.

- Nghiên cứu, nâng cấp toàn diện Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh theo hướng trở thành “Chính quyền kinh tế hiện đại”, vận hành linh hoạt, có thực quyền và được phân bổ nguồn lực tương xứng, phù hợp.

II. Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp

1. Về khó khăn, vướng mắc:

Sau khi kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện, xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, các xã, phường mới đi vào hoạt động tương đối ổn định, bước đầu phát huy hiệu quả. Tuy vậy, theo phản ánh của các xã, phường vẫn còn một số khó khăn cần tháo gỡ, cụ thể:

- Về bộ máy, biên chế, kinh phí hoạt động: Việc xây dựng, vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong điều kiện thời gian gấp rút, các quy định, khung pháp lý chưa đầy đủ, đồng bộ. Hơn nữa, vị trí việc làm của cán bộ, công chức cấp xã hiện nay đều thay đổi so với trước đây [3] , cán bộ có chuyên môn sâu còn thiếu trong khi nhiều nhiệm vụ mới được chuyển giao từ cấp huyện cho cấp xã nên việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ gặp rất nhiều khó khăn, lúng túng, thiếu tính chủ động.

Hiện nay, khối lượng công việc tại cơ sở rất lớn, quá tải, trong khi biên chế không đáp ứng yêu cầu, một bộ phận cán bộ xuất hiện tư tưởng muốn nghỉ việc. Cơ cấu tổ chức bộ máy cấp xã mới chưa tương ứng với thực trạng cán bộ hiện có [4] của địa phương.

Sau sáp nhập ngân sách cấp xã gặp khó khăn, mặc dù tiếp nhận thêm rất nhiều nhiệm vụ mới nhưng kinh phí chưa được phân bổ cụ thể để có cơ sở thực hiện. Việc phân chia nguồn thu, nhiệm vụ chi có sự chênh lệch lớn giữa các xã/phường.

- Về cơ sở vật chất: Nhiều xã, phường sau sáp nhập có quy mô diện tích, dân số lớn nhưng trụ sở làm việc chưa đáp ứng, chưa có nhà công vụ cho cán bộ, công chức được điều động, phân công công tác cách xa nơi cư trú. Hệ thống công nghệ thông tin và trang thiết bị làm việc chưa được đầu tư đồng bộ, ảnh hướng đến giải quyết công việc và phục vụ người dân.

- Về sắp xếp, bố trí cán bộ dôi dư: Việc sắp xếp đơn vị hành chính dẫn đến tình trạng dôi dư một lượng lớn cán bộ, công chức. Mặc dù, tỉnh đã có đề án và phương án sắp xếp, nhưng việc bố trí công việc mới phù hợp với năng lực, sở trường và giải quyết chế độ, chính sách cho các đối tượng này vẫn chưa thỏa đáng, ảnh hưởng đến tâm tư, nguyện vọng của đội ngũ cán bộ.

2. Về giải pháp thời gian tới:

Tỉnh cần tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các địa phương trong thời gian sớm nhất, từng bước đưa bộ máy đi vào hoạt động ổn định, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tạo niềm tin  trong cán bộ, đảng viên, người dân và doanh nghiệp, cụ thể:

- Tiếp tục nghiên cứu, hoàn chỉnh hệ thống văn bản liên quan đến việc tổ chức, vận hành bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp nhằm đảm bảo thực hiện thuận lợi, thông suốt, đúng tiến độ công việc được giao. Cần có sự phân công, phân nhiệm cụ thể, rõ ràng cho các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị trong việc tổ chức hướng dẫn cho cấp xã, tránh ban hành quá nhiều văn bản của nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều lĩnh vực gây chồng chéo, trùng lặp, khó thực hiện.

Đại biểu trao đổi bên lề kỳ họp thứ 30

- Ngày 20/7/2025, Ủy ban nhân dân tỉnh đã có Quyết định số 1857/QĐ-UBND về việc ủy quyền một số nội dung về quản lý, thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức viên chức cấp xã, trong đó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh ủy quyền cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã các công việc, nhiệm vụ như điều động, biệt phái, chuyển công tác… đối với công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý của UBND cấp xã. Tuy vậy, Quyết định này đang trừ trường hợp đối tượng chuyển công tác (đi - đến) giữa khối chính quyền với khối Đảng, mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, đề nghị tỉnh xem xét ủy quyền Ban Thường vụ đảng ủy cấp xã quyết định nội dung này. Đối với Trung tâm phục vụ hành chính công, phòng Kinh tế… tại một số xã, phường có khối lượng công việc lớn, cho phép Ban Thường vụ Đảng ủy cấp xã được quyết định điều động, biệt phái hoặc hợp đồng theo Nghị định số 111/2022/NĐ-CP ngày 30/12/2022.

- Xem xét lập, điều chỉnh các quy hoạch (quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch ngành, quy hoạch lĩnh vực…) sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

- Có cơ chế điều tiết ngân sách hợp lý giữa các xã, phường. Bổ sung nguồn lực tài chính, đầu tư cơ sở hạ tầng, đường giao thông nông thôn, đặc biệt là hạ tầng số để thực hiện tốt chính quyền điện tử, dịch vụ công trực tuyến. Sớm có hướng dẫn xử lý các trụ sở dôi dư sau sáp nhập.

- Xem xét, bổ sung đủ biên chế cho các xã, phường đảm bảo đáp ứng yêu cầu công việc. Rà soát tổng thể, bố trí cán bộ hợp lý, đúng người, đúng vị trí việc làm, phù hợp với năng lực, sở trường; ưu tiên bổ sung các vị trí thiết yếu và sớm ban hành quy định biên chế, chức danh sau sáp nhập.

- Tăng cường tập huấn, đào tạo bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, đặc biệt về kỹ năng hành chính và công nghệ thông tin. Hướng dẫn cụ thể đối với một số nhiệm vụ từ cấp huyện chuyển xuống cấp xã như: Xây dựng giá đất, đấu giá đất, giải phóng mặt bằng, in cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất…

* Các nội dung phản ánh trên thuộc nhiều lĩnh vực, cần có sự nghiên cứu kỹ để xây dựng kế hoạch thực hiện. Những nội dung có thể xử lý được ngay đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện.

Ngoài ra, nhiều cơ chế, chính sách HĐND tỉnh ban hành có hiệu lực đến 31/12/2025 và hiện không còn phù hợp khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Đề nghị UBND tỉnh nghiên cứu, soát xét, căn cứ khả năng cân đối ngân sách và tình hình thực tiễn địa phương để tham mưu ban hành mới các chính sách đảm bảo đúng quy định, phù hợp thực tiễn.

II. Về nội dung cụ thể liên quan đến các địa phương

1. Tổ đại biểu địa phận Hương Khê

- Quan tâm đầu tư, hỗ trợ kinh phí mở rộng, nâng cấp tuyến đường Hồ Chí Minh đoạn qua các xã của huyện Hương Khê (cũ). Tiếp tục ưu tiên nguồn lực để hoàn thành tuyến đường 553 (đoạn cuối) đi thành phố Hà Tĩnh, huyện Cẩm Xuyên, huyện Kỳ Anh (cũ).

- Quan tâm việc lập dự án khai thác tiềm năng du lịch Thác Vũ Môn thành điểm du lịch cho khu vực Bắc Trung Bộ.

2. Tổ đại biểu địa phận Hương Sơn

- Sớm có hướng dẫn việc thực hiện chi trả chế độ cho những người hoạt động không chuyên trách khi được bố trí làm việc tại xã.

- Theo định biên biên chế, xã Sơn Giang được giao 59 cán bộ, công chức để đảm bảo vận hành toàn bộ hệ thống Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc; tuy nhiên hiện tại mới bố trí 56 người (trong đó có 01 hợp đồng), còn thiếu 4 cán bộ, công chức, đề nghị tỉnh điều chuyển hoặc có chủ trương tiếp nhận công chức từ đội ngũ những người hoạt động không chuyên trách cấp xã theo Nghị định 170/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 của Chính Phủ.

- Quan tâm hỗ trợ kinh phí mở rộng tuyến đường từ Sơn Lâm cũ sang Trung tâm hành chính công của xã để thuận lợi cho người dân khi thực hiện các thủ tục hành chính.

3. Tổ đại biểu địa phận Hồng Lĩnh

Nghiên cứu ban hành quyết định thành lập Cụm công nghiệp Cổng Khánh 3, phê duyệt quy hoạch phân khu Khu công nghiệp Bắc Hồng Lĩnh để thu hút nhà đầu tư sớm khởi công, tạo động lực tăng trưởng kinh tế.

4. Tổ đại biểu địa phận huyện Đức Thọ

- Chỉ đạo kịp thời rà soát, giải quyết tình trạng sạt lở bờ sông La, sông Ngàn Sâu. Quan tâm đầu tư xây dựng cầu Đò Hào, nâng cấp tuyến đê La Giang và sớm chi trả bồi thường giải phóng mặt bằng dự án Quốc lộ 8A.

- Nghiên cứu, xây dựng chính sách đặc thù cho các xã miền núi để phát triển nông nghiệp và phát huy lợi thế của địa phương.

5. Tổ đại biểu địa phận Kỳ Anh

- Hiện nay, Trường Tiểu học, Trung học cơ sở trên địa bàn các xã của vùng thượng Kỳ Anh (cũ) đang thiếu giáo viên, đề nghị tỉnh có kế hoạch điều động, biệt phái, đồng thời có giải pháp lâu dài để ổn định đội ngũ giáo viên trên địa bàn.

- Tập trung tháo gỡ những vướng mắc về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án cấp nước cho Khu kinh tế Vũng Áng đối với các hộ dân xã Kỳ Tây (nay là xã Kỳ Văn) để có mặt bằng xây dựng Dự án và đảm bảo quyền lợi cho người dân.

- Dự án đường cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn xã Kỳ Văn đã hoàn thành, tuy nhiên có 07ha đất rừng và đất trồng chè công nghiệp (tại xã Kỳ Trung cũ) bị cô lập, không có đường vào sản xuất, đề nghị tỉnh có phương án giải quyết, xử lý dứt điểm.

6. Tổ đại biểu địa phận Thạch Hà

- Chỉ đạo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Dân dụng đẩy nhanh tiến độ thi công hạng mục thu gom nước thải sinh hoạt và trả lại mặt bằng các tuyến đường, đường giao thông nội đồng bị ảnh hưởng bởi các dự án AFD thực hiện trên địa bàn xã Thạch Hà.

- Bố trí nguồn kinh phí nạo vét hệ thống Sông Trẻn nằm trên địa bàn 03 xã: Thạch Long, Thạch Sơn và Việt Tiến (cũ) để phục vụ chống lũ, tưới tiêu và sản xuất nông nghiệp.

- Có phương án sớm xử lý hiện tượng nứt tách giữa chân đê Hữu Nghèn (1,5 km đi qua thôn Đông Hà 1 và Đông Hà 2) và đường bê tông trên địa bàn xã Thạch Hà để đề phòng mùa mưa lũ.

7. Tổ đại biểu địa phận thành phố Hà Tĩnh cũ

Đẩy mạnh đầu tư phát triển du lịch theo vùng, gắn với tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, đặc biệt tại các vùng ven biển, bãi ngang nay đang triển khai dự án khu đô thị du lịch biển Văn - Trị.

8. Tổ đại biểu địa phận thị xã Kỳ Anh cũ

- Chỉ đạo triển khai kịp thời các vấn đề liên quan đến tái định cư, giải phóng mặt bằng dự án Formosa như: Một số hạng mục khu tái định cư chưa hoàn thành (Kênh tách nước phân lũ; các tuyến đường trục chính...), chưa thực hiện việc quyết toán và bàn giao tài sản cho các phường tiếp nhận, quản lý; một số hạ tầng khu tái định cư hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn.

- Tiếp tục chỉ đạo thực hiện việc cập nhật, chỉnh lý bản đồ và hồ sơ địa chính để phục vụ công tác quản lý nhà nước về đất đai. Đẩy nhanh tiến độ xác định giá đất cụ thể dự án Khu dân cư đô thị Cánh Buồm.

- Quan tâm, ưu tiên cơ chế đặc thù hỗ trợ ngân sách cho các phường để xây dựng đô thị công nghiệp thông minh, xanh.

* Nội dung này, đề nghị Tổ thư ký tổng hợp đầy đủ, gửi UBND tỉnh, chỉ đạo các cấp, các ngành kiểm tra, rà soát, xử lý, đảm bảo quy định và yêu cầu thực tiễn.

III. Về các nội dung góp ý vào các dự thảo nghị quyết trình tại Kỳ họp này: Các Tổ đại biểu nhất trí với nội dung các tờ trình, dự thảo nghị quyết.

Trên cơ sở các ý kiến thảo luận tại Hội trường, Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh sẽ phối hợp chặt chẽ với Ủy ban nhân dân tỉnh và các cơ quan liên quan để tập trung giải quyết những vấn đề đã được nêu, đảm bảo quyền lợi của Nhân dân và đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.

Triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025 trong bối cảnh được dự báo tiếp tục có nhiều khó khăn, thách thức tác động đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tỉnh đã và đang nỗ lực huy động, tập trung tối đa các nguồn lực để ưu tiên đầu tư phát triển; đồng thời ban hành, triển khai nhiều cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân. Tuy nhiên, do điều kiện nguồn lực còn hạn chế, một số vấn đề thực tiễn đặt ra chưa thể giải quyết kịp thời, đầy đủ, chưa đáp ứng được kỳ vọng và nguyện vọng chính đáng của cử tri và các đại biểu.
Chủ tọa Kỳ họp mong muốn tiếp tục nhận được sự đồng hành, chia sẻ, ủng hộ của cử tri và Nhân dân toàn tỉnh để cùng chung sức, đồng lòng xây dựng tỉnh nhà ngày càng phát triển bền vững.