Đoàn ĐBQH tỉnh tham gia thảo luận tổ tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Tham gia thảo luận tổ, các đại biểu nhấn mạnh việc sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện đồng bộ 03 dự án luật về lĩnh vực giáo dục là hết sức cần thiết, nhằm thể chế hóa kịp thời các chủ trương, nghị quyết mới của Đảng; hoàn thiện hành lang pháp lý hệ thống giáo dục quốc dân; tháo gỡ điểm nghẽn, nút thắt về thể chế, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng, thống nhất và thuận lợi cho đột phá phát triển giáo dục; đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; khắc phục các bất cập, tạo cơ sở pháp lý minh bạch, đồng bộ, khả thi, phù hợp với thực tiễn.

Tập trung đầu tư hạ tầng, đổi mới phương pháp dạy học

Thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, các đại biểu đề nghị làm rõ tiêu chí, chuẩn đầu ra của bậc trung học nghề và trung cấp để tránh trùng lặp, khó khăn trong phân luồng. Đồng thời, xây dựng cơ chế phân luồng học sinh sau trung học cơ sở, trung học phổ thông cụ thể, khả thi, gắn với đầu tư cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên và chính sách khuyến khích phù hợp.

ĐBQH Bùi Thị Quỳnh Thơ, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Đại biểu Đoàn Hà Tĩnh

Cùng với đó, cần xác định rõ đối tượng nhân sự hỗ trợ trong cơ sở giáo dục để xây dựng danh mục vị trí việc làm, chế độ, chính sách phù hợp; thiết kế quy định giao Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo thẩm quyền ra đề thi tốt nghiệp THPT, còn địa phương tổ chức kỳ thi để bảo đảm nghiêm túc, khách quan, chất lượng. Quy định rõ nguyên tắc ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong giáo dục, có chính sách cụ thể, lộ trình rõ ràng và nguồn lực phù hợp, tập trung đầu tư hạ tầng, đổi mới phương pháp dạy học, đào tạo đội ngũ giáo viên có năng lực công nghệ.

Các đại biểu Đoàn Hà Tĩnh đề nghị bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về trách nhiệm phân bổ ngân sách của Trung ương và địa phương khi thực hiện chính sách miễn, hỗ trợ học phí; giao Chính phủ quy định chi tiết và xây dựng lộ trình thực hiện theo từng giai đoạn, bảo đảm tính khả thi và cân đối ngân sách. Đồng thời, hoàn thiện khung chính sách ưu đãi đối với cơ sở giáo dục tư thục (về thuế, đất đai, tín dụng, tài chính), góp phần chia sẻ gánh nặng với hệ thống công lập. Bổ sung quy định về tiêu chuẩn, điều kiện đối với cán bộ cấp xã phụ trách lĩnh vực giáo dục; đồng thời tăng cường vai trò hướng dẫn, kiểm tra, giám sát của Sở Giáo dục và Đào tạo đối với hoạt động này

Làm rõ cơ chế tự chủ, tăng cường hậu kiểm và minh bạch trong giáo dục đại học

Đối với Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), các đại biểu đề nghị giao Chính phủ ban hành văn bản riêng quy định về cơ chế tự chủ và phối hợp liên ngành, kịp thời tháo gỡ khó khăn trong quá trình triển khai tự chủ đại học. Quy định rõ mức độ tự chủ, việc hạn chế quyền tự chủ dựa trên năng lực quản trị, chất lượng kiểm định và năng lực tài chính của cơ sở đào tạo. Đồng thời làm rõ quyền hạn, trách nhiệm của tổ chức Đảng, Ban Giám hiệu và các bên liên quan trong quản trị, giám sát, bảo đảm tính minh bạch, dân chủ.

ĐBQH Lương Quốc Đoàn - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang

Bên cạnh đó, các đại biểu cho rằng cần quy định cụ thể nội dung, trình tự xây dựng, ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của cơ sở giáo dục đại học. Tăng cường cơ chế hậu kiểm chặt chẽ, tập trung giám sát chuẩn chương trình, đầu ra và quy trình đào tạo thay vì kiểm soát đầu vào; làm rõ tính độc lập giữa tự đánh giá và kiểm định chất lượng bên ngoài, thiết lập cơ chế giám sát, công khai kết quả kiểm định và năng lực của tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục.

Các đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định nguyên tắc bảo đảm chất lượng giữa các phương thức đào tạo, bảo đảm văn bằng có giá trị tương đương; làm rõ trách nhiệm của cơ sở đào tạo trong quản lý dữ liệu học tập, bảo mật và an toàn thông tin trong môi trường trực tuyến. Đồng thời làm rõ cơ chế thay thế hoặc thiết kế một mô hình giám sát, phản biện nội bộ phù hợp, đảm bảo các quyết định tự chủ của trường được thực hiện minh bạch, hiệu quả và đúng định hướng phát triển chung của hệ thống giáo dục đại học.

Tổ thảo luận số 14 gồm ĐBQH các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Ninh, An Giang thảo luận tổ chiều 22/10

Đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ, Ủy viên Chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đề nghị cần phân định rõ phạm vi các cơ sở giáo dục đại học khu vực công lập và khu vực ngoài công lập trong việc phân bổ ngân sách nhà nước, từ đó xác định chính sách về đầu tư của nhà nước đối với giáo dục đại học đúng trong tâm, trong điểm và hiệu lực thi hành; quy định rõ những nội dung tự chủ trong tổ chức hoạt động của các trường đại học và quy định tư cách pháp lý của các trường đại học thành viên.

Thu hút doanh nghiệp tham gia đào tạo, nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp

Thảo luận về dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), các đại biểu đề nghị bổ sung chính sách thu hút doanh nghiệp tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp để gắn kết đào tạo với sản xuất, kinh doanh; quy định rõ cơ chế, tiêu chí, chính sách hỗ trợ về kinh phí, khấu trừ thuế đối với doanh nghiệp tham gia đào tạo, đồng thời xác định rõ trách nhiệm của doanh nghiệp trong đào tạo lại, nâng cao kỹ năng nghề cho người lao động. Cần làm rõ vai trò, nhiệm vụ và quan hệ phối hợp giữa các thiết chế, tổ chức trong cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập, bảo đảm thực hiện hiệu quả quyền tự chủ khi không còn thiết chế Hội đồng trường.

Các đại biểu cho rằng cần xác định rõ vị trí của trình độ trung học nghề trong khung trình độ quốc gia Việt Nam; làm rõ tích hợp giữa kiến thức phổ thông và chuyên môn nghề, cũng như chuẩn đầu vào, thời gian đào tạo, chuẩn đầu ra của các chương trình trung cấp và trung học nghề để thuận lợi cho phân luồng, liên thông. Đồng thời, đề nghị quan tâm điều kiện bảo đảm cho đội ngũ giáo viên có thể giảng dạy tích hợp chương trình phổ thông và nghề; cân nhắc đối tượng người học tốt nghiệp THPT theo học trình độ trung cấp.

Các đại biểu Đoàn Hà Tĩnh đề nghị khẳng định vai trò trung tâm của người học trong đào tạo; chương trình giáo dục nghề nghiệp cần phát triển toàn diện kỹ năng nghề, kỹ năng mềm, năng lực số, ngoại ngữ và tư duy sáng tạo, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và hội nhập quốc tế. Đồng thời, bổ sung định hướng hội nhập quốc tế và quy định về chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp; cơ chế khuyến khích doanh nghiệp tham gia đào tạo nghề, quy định trách nhiệm doanh nghiệp trong bảo đảm chất lượng đào tạo, cam kết sử dụng lao động, hỗ trợ thực tập và đánh giá người học.